Koçluk nedir, neden kıymetlidir?

Bazen tek ihtiyacımız olan şey, sadece dinlenilmektir. Zihnimizde uçuşan fikirler kelimelere döküldüğünde, onları dışarıdan bir gözlemci gibi izleme fırsatı buluruz. Kendi düşüncelerimizin akışını ve sürecini gözlemlemek, farkındalık yolculuğunda önemli bir adımdır. Hele ki bunu güvendiğimiz birinin yanında yapabildiğimizde, zihnimizdeki karmaşanın dilimizde kelimelere dönüşmesi ve düşüncelerimizin düzenli bir yapıya kavuşması büyük fayda sağlar.

Bu süreçte, “Ben ne istiyorum?”, “İstediğim şeyler için elimdeki kaynaklar neler?”, “Engellerim neler?” ve “Nasıl bir yol izlemeliyim?” gibi temel soruları adım adım yanıtlama fırsatı elde ederiz. Bu paylaşım, hem zihinsel netlik kazanmayı hem de yeni bir yol haritası oluşturmayı mümkün kılar.

İşte bu, profesyonel koçluk çerçevesinde yargısız ve tamamen objektif bir yerden yapılan, odaklı bir dinleme ile alan tutmaktır. Profesyonel bir koç, zihnimizden akıp geçen tüm o zincirleme düşünceleri ifade etmemiz için objektif ve güvenli bir alan sağlar. Hiç yargılanmayacağımızı, bölünmeyeceğimizi ve sadece bizi dinlemek, anlamak ve yolculuğumuza eşlik etmek için orada olan birinin varlığını bilmek, bu sürecin en kıymetli tarafıdır. Alan tutmak, bireyin düşüncelerini özgürce keşfetmesine ve onları bir düzene oturtmasına zemin hazırlayan, eşsiz bir destek mekanizmasıdır.

Koç ile yapılan işbirliğinde, koşulsuzca dinlenilmenin sunduğu güvenli alanın yanısıra, çok değerli bir başka kazanım daha vardır: Koçun bizi can kulağıyla dinlemesi, farkına varamadığımız kör noktalarımızın görünür hale gelmesini sağlar. Bu kör noktalar, bizi potansiyelimizi gerçekleştirmekten alıkoyan ve farkında olmadan geriye çeken unsurlardır.

Kör noktalarımızı aydınlatmak ve onlarla yüzleşmek için doğru sorulara ihtiyaç duyarız. İşte tam bu noktada, profesyonel koçluk, yeri doldurulamaz bir rehberlik olarak devreye girer. Koç, doğru sorularla bize ışık tutar, farkındalığımızı artırır ve bizi en yüksek potansiyelimize ulaşmamız için destekler. Özetle, koçluk, bireyin mevcut durumundan hedeflerine doğru bir yolculuk yapmasını destekleyen, yapılandırılmış bir rehberlik sürecidir. 

Koçluk sürecinde ilk adım hedef belirlemekle başlar. Koç ve öğrenci birlikte, öğrencinin potansiyelini destekleyecek şekilde net, ölçülebilir ve ulaşılabilir hedefler belirler. Hedefler belirlendikten sonra karşılıklı görüşmeler sırasında ikinci aşama farkındalık yaratma aşamasıdır. Bu aşamada koç doğru sorularla kişinin güçlü yönleri, kaynakları ve kör noktaları üzerinde çalışmasını sağlar. Bu anlayış ve farkındalık geliştirildikten sonra strateji ve planlama aşaması başlar. Kendisinin güçlü yanlarını, geliştirmesi gereken alanlarını, kaynaklarını ve engellerini bilen öğrenci, hedeflere ulaşmak için gerekli adımları ve yolları tasarlar.

Bu süreç öğrencinin çok net şekilde sorumluluk aldığı, kendine güvenmeye başladığı ve esnek olmayı öğrendiği bir aşamadır. Artık öğrenci planlarını eylem ve uygulama ile hayata geçirir ve bu süreç boyunca da koçtan destek almaya devam eder. Düzenli olarak yapılan değerlendirme ve geri bildirim ile ilerleme gözden geçirilir, gerektiğinde stratejiler revize edilir. Hedeflere ulaşıldıkça kişinin artan farkındalığına yönelik yeni hedeflerle beraber yapılan bu yolculuk devam eder.

Profesyonel koçluğu daha iyi anlamak için, International Coaching Federation (ICF) Türkiye'nin videosunu izleyin.

Bir de önemle altını çizmek istediğimiz bir soru var ki, yazımızın bu bölümü bu soru için ideal. Peki koçluk ne değildir? Koçluk, genellikle başka disiplinlerle karıştırılsa da, kendi içinde farklı ve özgün bir süreçtir. İsterseniz koçluğun ne olmadığını açıklayan bazı temel noktalara da değinelim:

Profesyonel koçluk, 

• danışmanlık değildir. Profesyonel koç, bireye doğrudan çözümler sunmaz veya ne yapması gerektiğini söylemez. Bunun yerine, bireyin kendi çözümlerini bulmasına rehberlik eder.

• terapistlik değildir. Koçluk, geçmişteki duygusal yaraları veya travmaları ele almaz. Geçmişten çok, bugüne ve geleceğe odaklanır.

• eğitmenlik değildir. Profesyonel koç, bireye bilgi ya da beceri öğretmez. Onun yerine, bireyin kendi içsel bilgeliğini ve potansiyelini keşfetmesine yardımcı olur.

• mentorluk değildir. Mentor, kendi deneyim ve bilgilerini paylaşarak bireye yol gösterir. Profesyonel koç ise bireyin kendi yolunu bulmasını destekler.

• yargılama veya yönlendirme süreci değildir. Profesyonel koç, bireyin seçimlerini eleştirmez ya da yargılamaz. Tarafsız ve objektif bir şekilde bireyin kendi kararlarını almasını sağlar.

Özetle, koçluk bir farkındalık yaratma sürecidir; bireyin kendi gücünü, kaynaklarını ve çözümlerini keşfetmesine olanak tanıyarak, potansiyelini gerçekleştirmesine destek olur.

Sevgiler,

Bilge